เด็กไทยเรียนคณิตศาสตร์เยอะมาก แต่ใช้คณิตศาสตร์จริง ๆ ไม่ได้
Pat Vatiwutipong
เราได้ยินประโยคที่ว่า
"เด็กไทยเรียนภาษาอังกฤษเยอะมาก แต่ใช้ภาษาอังกฤษจริง ๆ ไม่ได้"
กันมาเสมอเวลาพูดถึงความล้มเหลวของการเรียนการสอนวิชาภาษาอังกฤษของบ้านเรา นั่นคือเราวอแวอยู่กับแกรมม่า หลักภาษา การท่องศัพท์ แต่ไม่ได้สนใจการใช้จริงจนทำให้เราผลิตคนที่ฟังพูดอ่านเขียนภาษาอังกฤษในชีวิตจริงไม่ได้ออกมามากมาย เรื่องนี้น่าจะค่อนข้างชัดเจนและพูดคุยกันอย่างกว้างขวางแล้ว แต่รู้หรือเปล่าว่าจริง ๆ แล้วสิ่งนี้ก็เกิดกับวิชาคณิตศาสตร์ด้วย

"เด็กไทยเรียนคณิตศาสตร์เยอะมาก แต่ใช้คณิตศาสตร์จริง ๆ ไม่ได้"
โดยผลคะแนนสอบ PISA ที่เพิ่งประกาศออกมาว่าคะแนนนั้นของเด็กไทยนั้นอยู่ในเกณฑ์วิกฤติทุกทักษะ รวมทั้งคณิตศาสตร์ด้วย น่าจะเป็นเครื่องช่วยยืนยันคำพูดนี้ได้เป็นอย่างดี
สำหรับใครที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน ข้อสอบคณิตศาสตร์ของ PISA ไม่ใช่ข้อสอบคณิตศาสตร์แบบที่เราคุ้นเคยกัน นั่นคือมันไม่ได้วัดว่าคุณรู้สูตรเยอะแค่ไหน จัดรูปเก่งรึเปล่า หรือคิดเลขถูกมากแค่ไหน แต่มันวัดการใช้ ว่าคุณสามารถเอาคณิตศาสตร์ไปใช้ได้ดีแค่ไหน ลองดูตัวอย่างโจทย์ในรูปนี้ สิ่งที่โจทย์ให้มาคือโปรแกรมสำเร็จรูปสำหรับการคำนวณเงินฝากที่ผู้เข้าสอบต้องลองกดเล่นเองเพื่อตอบคำถาม ไม่ต้องจำสูตร ไม่ต้องท่องอะไรมา แค่อ่านสิ่งที่อยู่ตรงหน้า เล่นเครื่องมือที่เขามีให้ แล้วตอบคำถาม
ข้อสอบมีทั้งเป็นช้อยส์ เติมคำตอบ และแบบให้เหตุผล ซึ่งอันนี้ยากที่สุด แต่ไม่ต้องห่วงเรื่องภาษา เพราะเขาแปลโจทย์เป็นภาษาของผู้สอบให้ทุกประเทศ และให้ตอบเป็นภาษาตัวเอง
ข้อสอบแบบนี้ไม่ใช่สิ่งที่เด็กไทยส่วนใหญ่ถูกเทรนมาในห้องเรียนวิชาคณิตศาสตร์ แม้ครูบางคนจะรู้ว่ามันสำคัญ แต่สุดท้ายข้อสอบคัดเลือกเพื่อเรียนต่อก็ยังวนเวียนอยู่กับการหาเด็กที่รู้สูตรยาก ๆ เด็กที่จัดรูปเก่ง หรือเด็กที่แก้โจทย์คณิตศาสตร์ได้ดี ไม่ใช่เด็กที่ใช้คณิตศาสตร์ไปแก้โจทย์ในชีวิตจริงได้ สุดท้ายครูเหล่านั้นก็ต้องละเลยการฝึกฝนทักษะเหล่านี้เพราะมันไม่ออกสอบ
ใช่ การรู้สูตรยาก ๆ จัดรูปเก่ง หรือแก้โจทย์คณิตศาสตร์ได้ดีอาจจะจำเป็นสำหรับคนที่จะเรียนต่อในบางคณะบางสาขา ซึ่งการสอบเพื่อคัดคนที่พร้อมจะเข้าไปเรียนต่อทางด้านเหล่านั้นก็เป็นเรื่องจำเป็นและต้องทำ แต่เรากำลังพูดถึงคนอื่น ๆ พูดถึงคนทั้งประเทศ
การที่เขาไม่ได้ต้องใช้คณิตศาสตร์เพื่อเรียนต่อ ไม่ได้แปลว่าเขาจะไม่ต้องใช้คณิตศาสตร์เลยในชีวิต และเราต้องสอนเขาใช้
ส่วนนี่คือผลสอบฮะ https://www.oecd.org/publication/pisa-2022-results/